म. टा. प्रतिनिधी, नाशिक
अबे इनामदार शाळेचे १३ विद्यार्थी मुरूड जंजिरा येथे सहलीदरम्यान समुद्रात बुडून मृत्युमुखी पडल्याची घटना घडल्याने जोखमीच्या ठिकाणी सहली नेण्यास प्रतिबंध करण्याच्या सूचना पुणे विभागाच्या शिक्षण उपसंचालक कार्यालयाने शाळांना परिपत्रकाद्वारे केल्या आहेत. मात्र, इतक्या कठोर निकषांचे अनुकरण करण्याचा विचार केल्यास सहल नेणे अशक्य बाब ठरेल, असा सूर नाशिकमधील शिक्षणक्षेत्रातून निघाला आहे.
सहलीदरम्यान कोणतीही दुर्घटना घडू नये, यासाठी विभागामार्फत नियमावली ठरवून देण्यात आली आहे. सर्व माध्यमांच्या, सर्व व्यवस्थापनांच्या प्राथमिक, माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शाळा तसेच, ज्युनिअर कॉलेजसाठी सहल नेताना हे नियम पाळणे आवश्यक आहे. या नियमावलीनुसार विद्यार्थ्यांची हेळसांड, कुचंबना, मानसिक, शारीरिक त्रास झाल्यास तशी पालकांकडून तक्रार आल्यास संबंधित शिक्षक, मुख्याध्यापक व प्राचार्यांना जबाबदार धरले जाणार आहे. समुद्राचे बीच, पर्वतावरील ठिकाणे, नदी, तलाव, विहिरी, उंच जागा, ट्रेकिंग, जलक्रीडा, अॅडव्हेंचर पार्क, वॉटर पार्क, साहसी खेळ यांसारख्या ठिकाणी सहल नेण्यावर निर्बंध घालण्यात आले आहेत. प्राथमिक शाळेच्या सहली सायंकाळी पाच वाजेपर्यंत पुन्हा घरी नेणे आवश्यक असून, रात्रीचा प्रवास करण्यावरही बंदी आणण्यात आली आहे. विद्यार्थ्यांना मोबाइल वापराची मुभा, प्रथमोपचार पेटी सोबत बाळगणे, आपत्कालीन परिस्थितीचे प्रशिक्षण विद्यार्थ्यांना देण्यात यावे, शिक्षकांनी सहलीदरम्यान व्यसनांचे सेवन टाळण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत. सहल न्यायची असेल तर मुख्याध्यापकांना शंभर रुपयांच्या बाँड पेपरवर सुरक्षेची हमी द्यावी लागणार आहे. शिवाय प्राथमिक, माध्यमिक, उच्च माध्यमिक शाळांनी कोणतीही सहल काढताना गटशिक्षणाधिकारी, शिक्षणाधिकारी, शिक्षणप्रमुख, शिक्षण उपसंचालक यांची लेखी परवानगी घेणे बंधनकारक असणार आहे. यापैकी काही नियम शिथिल केल्यास सहल नेण्यास सोपे होईल. मात्र, हे सर्वच नियम अनुकरण करण्याचे ठरवले तर कोणीही सहल काढण्याचा विचार करणार नाही, असे मत याविषयी व्यक्त करण्यात आले.
शिक्षण विभागाने काढलेल्या परिपत्रकानुसार विद्यार्थ्यांना सहलीला नेणे कठीण आहे. सहली या केवळ पर्यटनासाठी नाही तर अभ्यासाठीही असतात. किल्ले, धरणे, ऐतिहासिक ठिकाणे विद्यार्थ्यांना दाखविली नाहीत, तर सहलीचा उपयोग नाही. शिवाय प्रत्येक ठिकाणी रिस्क असतेच, मात्र इतके कठोर निकष त्यासाठी असावे, असे नाही. - राजेंद्र निकम, राज्य उपाध्यक्ष, खासगी प्राथमिक शिक्षक व शिक्षकेतर महासंघ महाराष्ट्र राज्य
विद्यार्थ्यांची काळजी असतेच. या परिपत्रकापूर्वीही आम्ही सहल नेताना पालकांची परवानगी घेतच असतो. या परिपत्रकातील काही नियम अतिशय योग्य आहेत. मात्र, काही नियमांमुळे सहल नेण्याबाबत भीती पसरत आहे. - नंदा पेटकर, मुख्याध्यापक, रंगुबाई जुन्नरे हायस्कूल
शिक्षण विभागांनी संवेदनशीलता दाखवून चांगले परिपत्रक काढले. मात्र, त्यातील काही अटी शिथिल करण्याची गरज आहे. विद्यार्थ्यांना इस्रो, ऐतिहासिक ठिकाणे दाखवायची झाल्यास राज्याबाहेर सहली नेणे आवश्यक असते. यावर निर्बंध घातल्यास अशा शिक्षणापासून विद्यार्थी वंचित राहतील. यावर उपाय शोधणे आवश्यक आहे. सहलीवर लक्ष ठेवण्यासाठी पालक शिक्षक संघातील दोन व्यक्ती नेले जाऊ शकतात. - सचिन जोशी, शिक्षणतज्ज्ञ
कठीण निकषांचा सामना करून सहल न्यावी लागणार असेल, तर सहल न्यावी की नाही, हाच प्रश्न पडेल. शिक्षक विद्यार्थ्यांची काळजी घेतच असतात. परंतु, प्रत्येक एका बाबीत नियम असेल तर तो पाळणे अवघड आहे. - नितीन पाटील, मुख्याध्यापक, सुखदेव विद्यामंदिर प्रा.शाळा
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
