'किताबे कुछ कहना चाहती है' ही उक्ती आपण बोलताना अनेक वेळा वापरतो मात्र खरेच पुस्तकांना तुम्हाला काही सांगायचे आहे याची जाणीव होऊन ग्रंथमित्र विनायक रानडे यांनी नाशिकमध्ये सुरू केलेल्या ग्रंथपेटी योजनेचा वारू चौखुर उधळला आहे. जिल्ह्यातून राज्यात, राज्यातून देशात व देशातून अगदी परदेशात गेलेली ग्रंथपेटी योजना आता अमेरिकेतील अॅटलांटा येथे सुरू होणार आहे. त्यानिमित्ताने नाशिकची पुस्तके अमेरिकावारी करणार असून, अमेरिकेतील मराठी अभिजनांमध्ये आता नाशिकचा झेंडा रोवला जाणार आहे.
वय, वेळ व अंतर या कारणांमुळे ज्यांना पुस्तकापर्यंत पोहोचता येत नाही अशांसाठी २००९ मध्ये नाशकात ग्रंथपेटी या उपक्रमाचा श्रीगणेशा करण्यात आला. ११ पेट्यांनी झालेला हा शुभारंभ सहा वर्षांमध्ये ६०० पेट्यांपर्यंत जाऊन पोहोचला आहे. 'ग्रंथ तुमच्या दारी' ही मूळ संकल्पना मराठी वाचकांना दर्जेदार मराठी पुस्तके वाचायला मिळावी या उद्देशाने निर्माण झाली. १०० पुस्तकांच्या ११ पेट्यांनी सुरुवात झालेल्या या उपक्रमात दर चार महिन्यांनी पुस्तके बदलली जातील असा शिरस्ता सुरुवातीला होता. वाचनालयात ग्रंथांची समृध्दी रहावी यासाठी ज्याचा वाढदिवस असेल त्या प्रत्येकाने वाढदिवसाला किमान एक पुस्तक घेता येईल एवढी देणगी प्रतिष्ठानला द्यावी, असे सुरुवातीला आवाहन करण्यात आले. परंतु, कालांतराने यात अधिक पैसे जमू लागले. लोक एकसष्टी, पंच्याहत्तरी निमित्ताने निधी द्यायला लागले. या निधीचा फायदा वाचकांना व्हावा यासाठी ग्रंथपेटीची कल्पना आली. त्याला खूपच चांगला प्रतिसाद मिळाला. सुरुवातीच्या या ११ पेट्यांची उलाढाल आता ६०० पेट्यांपर्यंत जात सव्वाकोटी रुपयांची पुस्तके संपूर्ण महाराष्ट्र, गुजरात, सिल्वासा, तामिळनाडू, कर्नाटक, गोवा येथील वाचकांपर्यंत पोहोचली आहेत. नाशिकमध्ये या उपक्रमासाठी विजय संकलेचा, डॉ. कुणाल गुप्ते, डॉ. सुधीर कुलकर्णी, डॉ. विनया ठकार यांचे मोलाचे सहकार्य लाभले आहे.
परदेशातील मराठी वाचकांना ही पुस्तके वाचायला मिळावीत यासाठी दुबई, युरोपातील नेदरलँड व जपानमधील टोकिओलाही योजना राबविण्यात आली. तेथे या योजनेला प्रचंड प्रतिसाद मिळाला. त्यामुळे आता अमेरिकेतील अॅटलांटा शहरात या योजनेचे पाऊल पडत आहे. वाचनसंस्कृती लयाला जात आहे असे चित्र सगळीकडे असताना कुसुमाग्रज प्रतिष्ठानने जगव्यापी वाचकांना पुस्तके देण्याची ही पध्दत रूढ करून एक आदर्श निमाण केला आहे. महाराष्ट्र मंडळ अॅटलांटा व कुसुमाग्रज प्रतिष्ठान यांच्या संयुक्त विद्यमाने हा उपक्रम अमेरिकेतील अॅटलांटा शहरात होत आहे. त्यासाठी त्यांना हर्षल पाराशरे या अॅटलांटा स्थित मूळ नाशिककर युवकाचे मोलाचे सहकार्य लाभले आहे.
''ग्रंथपेटी अॅटलांटाला जाणार याचा मला फारच आनंद झाला आहे. हा उपक्रम सुरू केला तेव्हा असे वाटले नव्हते की, त्याचा इतका विस्तार होईल. एखादी चांगली गोष्ट रुजायला फारसा वेळ लागत नाही हेच यावरून सिध्द होते. कुसुमाग्रजांच्या मनातील वाचन चळवळ प्रतिष्ठान पूर्ण करीत आहे याचाही आनंद आहे.''
-विनायक रानडे, विश्वस्त, कुसुमाग्रज प्रतिष्ठान
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
