आता कॉम्प्यूटरला टेक्नोलॉजी म्हणणे हास्यास्पद झाले आहे. टीव्ही देखील हलकेच बाजूला झाला आणि त्याची जागा इंटरनेटने घेऊन टाकली. ज्याला वास्तव समजतो त्यातही लक्षणीय बदल दिसतो. एखादा गरीब घरातला मुलगा मित्रांबरोबर हॉटेलमध्ये जेवायला गेला तरी तेथे तो, अन्न बऱ्यापैकी टाकून देताना दिसतो. चाटून पुसून ताट साफ केले पाहिजे असे घरात शिकलेला तो, बाहेर गेला की ताटात काही पदार्थ तसेच ठेवतो. आपण फार भुकेलो आहोत असे वाटता कामा नये. हे तो शिकलेला असतो. खाल्ल्यासारखे करणे ही एक वेगळीच स्टाइल. भवताल बदलला म्हणजे नेमके काय झाले. याची आपापली उत्तरे या तरुणांनी शोधली आहेत.
तुम्हाला काय माहित आहे असा प्रश्न या पिढीला न आवडणारा. कुठल्यातरी लढाया किंवा पक्षीय विचारसरणी पाठ करण्यापेक्षा कृतीवर भर असणारे सर्व काही त्यांना करायला आवडते. आपण अभ्यासक्रमात जे शिकतो त्याबद्दल दिवसरात्र कोणी तरी आपली परीक्षा घ्यावी असे त्यांना अजिबातच वाटत नाही. to know पेक्षा to do वर त्यांचा विश्वास. त्यामुळेच मोबाइल चालत नाही, त्याचे अमुक एक फंक्शन बंद आहे अशी वाक्ये कोणत्याही ग्रुपमध्ये ऐकू येणार नाहीत. त्यांना ते नीट करता येते. हे करणे त्यांना अधिक महत्त्वाचे वाटते. कोणतेही इव्हेंट असेल तर साऊंड सिस्टीम कोणताही तरुण सहज हाताळू शकतो. त्याला या गोष्टी शिकायला आवडतात. multitasking is a way of life हे त्याचे आग्रहाचे सांगणे असते. त्याला टू व्हीलर घेऊन दिली की फार कमी वेळेस तो दुरुस्तीसाठी गाडी घेऊन जाताना दिसतो. त्याला त्यातील प्रत्येक पार्ट माहित असतो, त्या पार्टची जागा माहित असते. तो केवळ ऐकीव माहितीवर कोणत्याही यंत्रावर अवलंबून नसतो. त्याला laptop आणला, तर त्याला वडिलांची फार कमी वेळेस मदत घ्यावी लागते आणि वडिलांनी स्वत:साठी laptop आणला तर त्यांना मात्र क्षणोक्षणी मुलाची मदत घ्यावी लागते. अर्थात आपण काही निराळे करतो याची जाणीव या तरुणांना करून द्यावीशी वाटत नाही. घरातल्या कोणाचा वाढदिवस असला तर घरच्या घरी एखादे कार्ड प्रिंटरवर ही तरुण मुले करून देतात, तेंव्हा हे काही न समजणाऱ्या अगोदरच्या पिढीला सुखद धक्का बसतो. त्यांचे हस्ताक्षर अजिबात चांगले नसते. स्क्रीनवर मात्र वेगाने त्यांची अक्षरे टाईप होतात. पानेच्या पाने ते उतरवतात, त्यातून ब्लॉग त्यांच्या जवळचा बनतो. तो कोणी वाचेल की नाही ही फिकीर नसते. तुझे लिहिणे, तुझी ही बकवास कोण वाचणार या थोरांच्या प्रश्नावर व्यक्त व्हायला त्यांना आवडत नाही. त्यांच्या प्रोफाईलवर त्यांची स्वत:ची अशी एक निराळीच ओळख असते. आपला मुलगा पोरीबाळीशी दिवसभर chat करत असतो अशी समजूत असणाऱ्या पालकांना हे माहित नसते की मुलाने त्याच्या स्टेटसवर "गर्ल्स attittude इज अंडर माय फूट" असे लिहून मुलगी या विषयाला हद्दपार केले असते.
फक्त मैत्रिणी या सर्वकाही असतात हा त्यांचा समज नसतोच मुळी. त्यांची अक्षरे तासनतास फिरत असतात. कारण त्यांना त्यांच्या जुन्या नव्या मित्रांपासून disconnected व्हायची भीती वाटते. ही असुरक्षितता नकोशी वाटते, कारण समोरची न पाहिलेली व्यक्ती आपण टाकलेली कॉमेंट, पोस्ट वाचते, जे अपलोड करतो त्याला ती दाद देते, हे कौतुक त्याला सर्वाधिक सुखावून टाकते. एकच वेळेस दहा, पंधरा, पन्नास जण आपण ज्या इमेजेस पाठवतोय त्याला लाईक करतात याचा आनंद इतर सर्व गोष्टींपेक्षा अधिक असतो. नाहीतरी घरात प्रत्येक कृतीला असे का, असे कशासाठी, जायलाच हवे का, करायलाच हवे का असे प्रश्न विचारून भंडावून सोडले जाते.
संक्षिप्त मजकूर आणि केवळ काही अक्षरातून, चिन्हातून व्यक्त होण्याची त्यांना सवय लागते. याचे कारण देखील इतरांशी connected राहिलेच पाहिजे ही तीव्र होत जाणारी भावना. त्याच्या मोबाइलवर तो फार कमी शब्दांचा वापर करतो, कारण त्याला प्रत्येक अक्षरांचे पैसे मोजावे लागतात. J/K म्हणजे just kidding, IMHO-In My Humble Opinion, LOL-Laughing Out Loud किंवा Lots of Love, NP-No Problem हे तो कायम वापरतो, तसे Thank youचे THx किंवा THKS यापेक्षा TLK लिहायला त्याला जास्त आवडते. TENDER LOVING CARE ने तो आपल्या भावना व्यक्त करतो. मोबाइल सतत संशयाने तपासणाऱ्या पालकांना या शब्दांचे अर्थ लागत नाहीत, एखाद्याला Wish You Were Here XOXO हे समजत नाही, X मध्ये दोन्ही हातांनी कवटाळण्याची कृती, O मध्ये होणारा ओठांचा चंबू, HUGS AND KISSES हा त्याचा अर्थ. तर LYLAS वाचून आपल्या मुलीचा चेहरा का उतरतो हे त्यांना कळत नाही, त्या आद्याक्षरांचा अर्थ Love You Like A Sister. भाषेबरोबर भवताल बदलतो, जे अटळ आहे. हा बदल स्वीकारावा लागणार हे नक्की.
(लेखिका साहित्यिक तसेच तरुणांच्या भावविश्वाच्या अभ्यासक आहेत)
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
