मुबलक पाऊस असला तरीही पाणी साठवण्याच्या असुविधांमुळे होणारे स्थलांतर, ही आदिवासी बांधवाची एक महत्त्वाची समस्या आहे. यासह आदिवासींच्या अनेक समस्यांचा पर्याय शोधत 'मुक्त विद्यापीठा'च्या 'कृषी विज्ञान केंद्रा'ने त्यांच्यासाठी मदतीचा हात पुढे केला आहे.
पेठसारख्या दुर्गम भागात शेतकरीवर्गास शेतीपूरक व्यवसाय उभारता यावा व त्यांची आर्थिक उन्नती साधली जावी, या हेतूने केंद्राच्या माध्यमातून हा उपक्रम राबविला जातो आहे. या उपक्रमांतर्गत पेठ तालुक्यातील कायरे येथील शेतकऱ्यांना कुक्कूट पक्षांचे नुकतेच वाटप करण्यात आले. भात आणि नागलीचे पीक सोडले तर या पाड्यांच्या परिसरात वर्षभर काय करायचे असा प्रश्न कायम असतो. परिणामी होणाऱ्या स्थलांतराचे प्रमाण घटविण्यासाठी हा उपक्रम फायदेशीर ठरणार असल्याचे विद्यापीठाचे मत आहे. या परिसरात सुमारे ४० शेतकऱ्यांना 'गिरीराजा' जातीच्या कोंबडीच्या पिलांचे वाटप करण्यात आले.
'शेतकऱ्यांनी नवे तंत्रज्ञान आत्मसात करून शेतीचे नवनवीन प्रयोग करायला हवेत', असे मत कृषी विज्ञान केंद्राचे शास्रज्ञ डॉ. नितीन ठोके यांनी यावेळी व्यक्त केले. याप्रसंगी कृषी विज्ञान केंद्राचे पशुसंवर्धन विशेषज्ञ डॉ. शाम कडूस यांनी वाटप केलेल्या कोंबडीच्या नव्या प्रजातीच्या संगोपनाबाबत मार्गदर्शन केले. विद्यापीठाच्या संवाद मासिकाचे सहसंपादक संतोष साबळेही यावेळी उपस्थित होते.
पीक वाढीसाठी उपाययोजना
या परिसरात काजू आणि आंबा पिकांच्या उत्पादनात अडचणी आहेत. त्यावर मात करून या भागात शेतकऱ्यांसाठी लवकरच या पिकांच्या वाढीसाठी उपाय योजना करण्यात येणार आहे. शिवाय प्रत्यक्षात उत्पादन मिळण्यासाठी विशेष भर दिला जाणार आहे. त्याचप्रमाणे भात शेती, नागली तसेच कमी पाण्यावर जास्त उत्पन्न देणारी भाजीपाला पिके घेण्यासाठी प्रात्याक्षिके दिली जाणार आहेत.
महिला सबलीकरणावर भर
शेतातील बहुतांश कामे महिला करतात हे लक्षात घेऊन, महिलांचे कष्ट कमी करण्यासाठी विविध उपक्रमही विद्यापीठ राबविणार आहे. यात भात कापणीसाठी वैभव आणि लक्ष्मी विळे, तण नियंत्रणासाठी कोनो विडर व सायकल कोळपे, वांगी व भेंडी तोडताना हाताला होणाऱ्या इजा टाळण्यासाठी विशिष्ट हातमोजे व तोडणी यंत्र, तसेच भुईमुग फोडणी यंत्र येथील आदिवासी महिलांना पुरविण्यात आले. पावसाळ्यात भात शेतीमध्ये काम करताना खास डिझाईन केलेला रेनकोटही महिलांना केंद्रामार्फत लवकरच पुरविण्यात येणार असल्याची माहिती देण्यात आली.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
