चंगू आणि मंगू अरुण पाटील, नाशिक एका खेडेगावात दोन मित्र राहत होते. शिकायला एका शाळेत, एका वर्गात आणि एकाच बाकावर बसत होते. रहायलादेखील अगदी शेजारीच. त्यांच्या आवडीनिवडी बऱ्याच प्रमाणात सारख्या होत्या. दोघांची उंची समान होती. दोघेही खेळायला, फिरायला, मंदिरात आरती म्हणायला, अभ्यास करायला सोबतच असायचे. त्यांचे खेळ म्हणजे विटीदांडू, लगोऱ्या, गोट्या, झाडावर चढणे, कडुलिंबाचा खाली पडणारा पाला झेलून खजिना होईल या आशेने जमिनीत पुरणे, टायर फिरवणे असेच असायचे. एकाला जर आईने दुकानात, चक्कीवर जायला संगितले तर दुसरादेखील सोबतच. त्यांची एकजीवता आणि हातात हात घालून फिरणं पाहून मोठ्या पोरांनी त्यांचं नाव चंगू मंगू असे ठेवले. सगळेच त्यांना चंगू मंगू या नावाने ओळखू लागले. शाळेला उन्हाळ्याची मोठी सुटी लागली होती. दुपारी उन्हं पडल्यामुळे चंगू मंगू बाहेर खेळायला न जाता घरात किंवा ओट्यावर पत्त्यांचा डाव मांडायचे आणि उन्हं कमी झाल्यानंतर शाळेच्या बाजूला असलेल्या मैदानावरचा क्रिकेटचा खेळ पाहण्यासाठी जायची. मैदानाभोवती भिंतीचं कंपाऊंड होतं. कंपाऊंड उंच असल्याने चंगू मंगू उडी मारून आत जाऊ शकत नव्हते. परंतु कंपाऊंडच्या बाजूने थोडं पुढं गेल्यावर कंपाऊंडला असलेल्या बोगद्यातून आत जाण्याची सोय होती. एकदाचे हे दोघे आत गेले म्हणजे त्यांची जागा ठरलेली असायची. ते क्रिकेट खेळणाऱ्या मुलांच्या आदेशानुसार चेंडू आणून देण्यासाठी सीमारेषेच्या पलीकडे असलेल्या झाडाखाली चेंडूची वाट पाहत बसायचे. फिल्डरच्या हातून निसटलेला चेंडू आणून देण्यात चंगू मंगूला मज्जा वाटायची. त्यांचा तो आनंद क्रिकेट खेळण्यापेक्षा कमी नव्हता. एकदा असाच क्रिकेटचा खेळ रंगला होता. बाहेरगावचा संघ सामना खेळण्यासाठी आलेला होता. एका दांडग्या पोराने चेंडू उंच टोलवला आणि तो चेंडू कंपाऊंडच्या बाहेर असलेल्या गवतात दिसेनासा झाला. गावातील पिण्याच्या पाण्याची टाकी भरल्यानंतर वरून पडणारे आणि जमिनीवरून वाहत जाणारे पाणी एकत्र साचून त्या ठिकाणी छोटेसे डबके तयार झाले होते. त्या डबक्यात उगवलेल्या गवतात चेंडू सापडणे कठीण असायचे. परंतु चंगू मंगुला ते अशक्य नव्हते. त्यांना जणू सवयच झाली होती चेंडू शोधण्याची. दोघेही डबक्यात उतरले. त्यांचा अंदाज पक्का असल्यामुळेच चिखलात रुतलेला चेंडू त्यांनी शोधून काढला आणि तो मैदानात खेळणाऱ्या पोरांच्या दिशेने फेकला. त्याच डबक्यात कुत्र्याचे छोटे पिल्लू चिखलात अडकलेलं चंगुला दिसलं. ते जखमी झाल्यामुळे व चिखलात खोल रुतल्याकारणाने त्याला पळता येत नव्हते. कदाचित उन्हाळ्यात तहान भागविण्यासाठी ते गोंडस पिल्लू डबक्यात मधोमध गेलं असावं असं त्यांना वाटलं. कोणीतरी आपल्याला डबक्याबाहेर काढेल या आशेने तो छोटा जीव विव्हळत होता. चंगू मंगूने त्या चिखलाने माखलेल्या कुत्र्याच्या पिलाला अलगद उचलून सुखरूप बाहेर काढलं. त्याची अंघोळ केली व त्याला पाणी पाजले. मैदानातला खेळ सोडून चंगू मंगू कुत्र्याच्या पिलाला हातात धरून आनंदाने घरी निघाले. तात्पर्य : प्राणीमात्रांवर दया करावी. - -
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट