दाद-फिर्याद
---
वृक्षराजी अन् शहराचे असे व्हावे सौंदर्यसंवर्धन
सुरेश देशपांडे, मटा वाचक
महापालिकेच्या क्षेत्रामध्ये जुने नाशिक, सिडको व पंचक्रोशीतील गावे समाविष्ट आहेत. शहरातून अनेक महामार्ग जातात, तसेच जेथे वस्ती तेथे रस्ते आहेत. महापालिकेच्या वृक्ष प्राधिकरणाच्या अखत्यारित शहरातील सार्वजनिक क्षेत्रावरील वृक्ष, रस्त्यांच्या दुतर्फा असलेेले जुने वृक्ष, अनेक हौसिंग सोसायट्यांमधील रस्त्याच्या कडेने लावलेले वृक्ष, उद्यानांतील वृक्ष आणि अनेकांच्या बंगल्यांच्या प्रांगणात लावलेली छोटी-मोठी शोभेची, सावली देणारी, फळे देणारी झाडे, परदेशांतून आणलेली झाडे येतात.
अनेक सोसायट्यांतील वृक्षांना महापालिकेने दिलेले लोखंडी जाळीचे पिंजरे लावलेले आहेत. मात्र, अशा उंच वाढलेल्या वृक्षांकडे पाहत शहरातून फिरताना प्रामुख्याने खालील गोष्टी मला मी स्वतः सेवानिवृत्त वनाधिकारी आणि वृक्ष प्राधिकरण समितीचा माजी नियुक्त सदस्य असल्याने आढळून आल्या. त्यामुळे शहराच्या सौंदर्यवर्धनासाठी काही सूचना मला कराव्याशा वाटत आहेत. त्या अशा...
--
अ) शहरातील वृक्षांची स्थिती
-रस्त्याच्या कडेला असलेले अनेक वृक्ष लगत असलेल्या विजेच्या खांबांवरील ट्यूब-फ्लडलाइट, स्ट्रीट लाइटभोवती विस्तारलेले आहेत. त्यामुळे रस्त्यांवर हवा तसा प्रकाश पडत नाही.
-रस्त्यावर वृक्षांच्या फांद्या लांबवर पसरलेल्या असतात. त्या योग्य ठिकाणी छाटणे गरजेचे आहे.
-रस्त्याच्या कडेला उभे असलेले वृक्ष मोठे झाले, तरी त्यांना लहान असताना लावलले लोखंडी पिंजरे अजूनही काढलेले नाहीत. त्या पिंजऱ्यांचे गज-पट्ट्या वृक्षखोडात घुसून त्यांना उपसर्ग करीत असल्याची स्थिती आहे.
-पिंजरा वाकडा झाल्यामुळे त्यात लावलेली झाडे वाकडी झालेली असून, तशीच तग धरून आहेत.
-रस्त्याच्या कडेचे जुने वृक्ष निर्जिव झालेले असले, तरी त्या जागेवरच अनेक महिने कुजत उभे आहेत. त्यांना वेळेवर काढून घेऊन त्यांची विक्री करणे गरजेचे आहे.
-अनेक ट्री गार्ड रिकामे उभे आहेत. त्यात झाडे लावण्याची गरज आहे.
-रस्त्याच्या दुतर्फा वृक्ष लावले असल्यास रोड डिव्हायडरवर विजेचे दिवे उभे असणे संयुक्तिक आहे. तसे करण्याचा नियम महापालिकेने करावा.
--
ब) सुटसुटीतपणासाठी हे करायलाच हवे
-शहरातील वाहतुकीची बेटे कधी रुंद, कधी अाकुंचित केली जातात. त्यामुळे सर्व रस्त्यांच्या अभ्यास करून त्यांच्या सौंदर्यवर्धनाचा दूरगामी आराखडा करण्यात यावा. हे काम टाउनप्लॅनिंग व उद्यान विभाग यांनी एकविचाराने एकदाच करावे. त्यामुळे पैसे वाचतील व सातत्यही राहील.
-शहरातील रस्त्यांवर, चौकांत, वळणांवर कुणाही थोर, प्रख्यात व्यक्तीचे पुतळे उभारू नयेत. ते उभारल्याने त्यांच्या जयंती, पुण्यतिथीला तेथे गर्दी वाढते. वाहनांना त्यांचा त्रास होतो व कचरादेखील वाढतो.
-शहरातील सर्व पुतळे महापालिकेने सन्मानपूर्व काढून त्यांची स्थापना शहरातील उद्यानांत करावी. विविध उद्यानांत एकेक पुतळा उभारावा व त्याची देखभाल त्या परिसरातील नागरिकांनी करावी.
-शहरात अनेक चौकांत कारंजे बसविल्यास त्याला नागरिकांचे सहकार्य लाभेल. कारंजाचा खर्च महापालिका किंवा उद्योग-कंपन्यांना देण्यासाठी विनंती करावी.
-शहरात चौकाचौकांत वाढदिवस वा अन्य शुभेच्छा फलक लावलेले आढळतात. असे प्रकार करणाऱ्यांकडून परवाना फी, तसेच दंड वसूल करावा.
-सर्व मोठ्या, उंच होर्डिंग्जना सीरियल नंबर्स द्यावेत व त्यांच्या नियमावली फीचा तक्ता प्रसिद्ध करावा.
-दिशादर्शक फलकांवरील मजकुरावर कोणी जाहिरातीचा कागद चिकटवला, तर ज्याची जाहिरात केली
गेली असेल, अशा घटकांकडूनच दंड वसूल करण्यात यावा.
-शहरात अनेक फ्लायओेव्हर उभे आहेत. त्यांच्यावरून खाली उतरण्याचा व वर चढण्याचा फलक वेगळ्या रंगांत सुस्पष्ट प्रिंटिंग केलेला असावा.
-प्रत्येक रस्त्यावर महापालिकेच्या जबाबदार अधिकाऱ्यांचे फोन नंबर ठळकपणे दिसतील असे बोर्ड लावावेत.
-वाहतुकीचे नियम (सिग्नल तोडून वाहन हाकणे, चुकीच्या बाजूने वाहन नेणे) तोडणाऱ्यांवर कडक कारवाई करावी.
-स्वच्छ परिसर, डेरेदार वृक्ष, रस्ते, मैदाने यासाठी प्रयत्न करणारी मंडळे, नागरिक, सोसायट्यांना प्रोत्साहनपर बक्षिसे द्यावीत.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
