नाशिकमधील कलाकारांनी काढले नाट्यगृहांच्या अवस्थेचे वाभाडे
म. टा. प्रतिनिधी, नाशिक
कोणतीही कला सादर करण्यासाठी शहराला जे सर्वसोयींनी युक्त अद्यावत नाट्यगृह आवश्यक असते, ते नाशिकला नाही. या बाबींवर प्रकाश टाकण्यासाठी महाराष्ट्र टाइम्सने एक कॅम्पेन केले होते. त्यावर नुकतीच एक राऊंड टेबल कॉन्फरन्सही घेण्यात आली. तरीही अनेक कलाकारांना आपल्या अपेक्षा मांडायच्या होत्या. या नाट्यगृहांचा नाशिकमधील कलाकारांनी परखडपणे समाचार घेतला आहे.
प्रोफेशनल साऊंड सिस्टिम हवी
नाशिकच्या कोणत्याही थिएटरला प्रोफेशनल साऊंड सिस्टिम नाही. ती होणे गरजेचे आहे. ती चांगली असेल तर बाहेरुन साऊंड आणण्याची गरज भासणार नाही. बऱ्याच ठिकाणी अॅकोस्ट‌िक प्रॉब्लेम आहेत, ते दूर होणे गरजेचे आहे. त्याचप्रमाणे थिएटरचे दरवाजे हे थेट उघडले जातात. त्यामुळे प्रकाश आत येतो. त्यामुळे कलाकारांना डिस्टर्बन्स निर्माण होतो. त्यासाठी मध्ये स्टॉपर असणे गरजेचे आहे.
-रागिणी कामतीकर, गायिका
ही तर मंगल कार्यालये!
नाशिकची नाट्यगृहे म्हणजे मंगल कार्यालये झाली आहेत. पुण्या-मुंबईच्या तुलनेत आपण खूप मागे आहोत. मुंबईच्या नाट्यगृहात प्रवेश केल्यानंतर जी प्रसन्नता लाभते, ती येथे मिळत नाही. गाणे सादर करताना मनाची एकाग्रता लागते, ती येथे होत नाही. येथे अनंत अडचणी आहेत, त्या सोडवण्यातच वेळ जात असल्याने परफॉर्मन्सकेड दुर्लक्ष होते. कालिदासच्या स्टेज आणि साऊंडच्या बाबतीत तर बोलायलाच नको. आजतागायत कुठल्याही गायक कलाकाराने तेथील साऊंड वापरला असेल मला वाटत नाही. जर तशी वेळ आली तर आत्महत्या केलेली बरी.
-अविराज तायडे, गायक
बाहेरील कलाकारांना बोलावण्याची लाज वाटते
नाशिक महापालिकेच्या कुठल्याही नाट्यगृहात गायनाचा कार्यक्रम करायचा म्हटला की, अंगावर काटा उभा राहतो. गायकाचा संबंध येतो तो ग्रीन रुमशी आणि स्टेजशी. कालिदास कलामंदिरातील ग्रीन रुम अत्यंत घाणेरडे आहेत. बाहेरच्या कलाकारांना येथे बोलावण्याची लाज वाटते. मध्यंतरी एका आंतरराष्ट्रीय कलाकाराला बोलावणे पाठवले त्यांच्या माणसांनी येथील थिएटरची व्यवस्था पाहून कार्यक्रम करण्यास नकार दिला. वाद्य लावण्यासाठी येथे बैठकीची व्यवस्था नाही.
-आशिष रानडे, गायक
स्टेजवर बसायचे कुठे हा मोठा प्रश्न
गायनाचे कार्यक्रम करताना स्टेजवर बसायचे कुठे हा मोठा प्रश्न असतो. शक्यतो सर्व गायक बसण्यासाठी लेव्हल वापरतात. या लेव्हलला भेगा असल्याने अनेकदा चिमटे बसतात. स्टेजवर खिळे वर आले आहेत. पोड‌ियम अत्यंत घाण अवस्थेत आहे. अनेकदा लाइट लागतात आणि मध्येच बंद होतात. गायकवाड सभागृहाबाबत बोलायलाच नको. हे सभागृह नाटकाच्या आणि गायनाच्या कार्यक्रमाच्या लायकीचे नाही. येथे शाळेच्या स्नेहसंमेलनाव्यतिरिक्त काहीही होऊ शकत नाही.
-ज्ञानेश्वर कासार, गायक
समईचेही भाडे आकारतात
महापालिकेची नाट्यगृहे ही पैसे कमवण्याची खाण झाली आहे. अवाढव्य भाडे आकारुन कलाकाराना त्या बदल्यात काहीही दिले जात नाही. थिएटरमध्ये प्रत्येक गोष्टीचे पैसे आकारले जातात. कुठलाही लाइट लावल्यानंतर त्याच्या वापराचे वीजबील हे ५० रुपये आकारले जाते. १००० वॅटचा लाइट सलग तीन तास लावला तरीही महावितरणकडून ५० रुपये बील येणार नाही. त्यामुळे ही लूट सुरू आहे. पैसे भरुन फक्त रिकामे स्टेज आणि प्रेक्षकांना बसण्यासाठी खुर्च्या इतक्याच गोष्टी दिल्या जातात. उद््घाटनाच्या समईचेदेखील भाडे आकारले जाते. महाराष्ट्रात एकमेव असे थिएटर असेल असे मला वाटते.
-रेखा नाडगौडा, कथक नृत्यांगणा
अतिशय गलिच्छ थिएटर
आजवर भारतातल्या प्रमुख शहरांमध्ये कला सादर करण्याची संधी मिळाली. मुंबईचा ष्णमुखानंद हॉल, चेन्नई, ओरिसा, भुवनेश्वर अशा अनेक शहरांमध्ये नृत्य सादर केले. परंतु, इतके घाण थिएटर आजवर कुठेही पहायला मिळाले नाही. या ठिकाणी फोटो काढण्यासाठीदेखील चांगली जागा नाही. भिंतींवर पानाच्या पिचकाऱ्या, पडद्यांना टाचण्या टोचलेल्या अशी परिस्थ‌िती आहे. स्टेजचा विचार केल्यास त्याची दुरुस्ती तातडीने करणे गरजेचे आहे. नृत्य सादर करताना येथे पाय घसरतात. त्यासाठी याची शास्त्रशुध्द रचना सादर करणे आवश्यक आहे. लाइट ज्या ठिकाणी टांगले जातात, ते लोखंडी बार अत्यंत धोकादायक अवस्थेत आहेत. कधीही ते कलाकारांच्या अंगावर कोसळू शकतील. ग्रीन रुममध्ये मेकअप करण्यासाठी पुरेसा उजेड नाही.
-संगीता पेठकर, भरतनाट्यम नृत्यांगणा
केवळ बाह्यस्वरुप बदलले
परशुराम साईखेडकर नाट्यगृहाचे बाह्यस्वरुप बदलले. मात्र अंतर्गत स्वरुप तसेच आहे. कलाकारांना कला सादर करण्यासाठी ज्या गोष्टी आवश्यक असतात, त्या येथे उपलब्ध नाहीत. स्टेजचा विचार केल्यास आजही त्या ठिकाणी भरमसाठ खड्डे आहेत. स्टेजच्या फळ्या उखडलेल्या आहेत. त्यामुळे प्रत्येक प्रयोग सादर करताना एका तरी कलाकाराच्या पायाला जखम होते. येथील साऊंड सिस्टिम भयानक आहे. ती सुरू झाली हे आपले भाग्य समजायचे. मेकअप रुममध्ये स्पार्टेक टाइल्स टाकल्या आहेत. त्यामुळे पाय घसरतात.
-विद्या देशपांडे, नृत्यांगणा
मेकअपसाठी पुरेशी जागा नाही
नृत्यांगनांना मेकअप करण्यासाठी पुरेशी जागा नाही. अनेकदा मेकअप रुममध्ये लाइट उपलब्ध नसतात. विनंती करुनही त्याची दखल घेतली जात नाही. परशुराम साईखेडकर नाट्यगृहात मेकअपसाठी अत्यंत छोटी जागा आहे. त्यात याठिकाणी टॉयलेटचे पाणी गळत असते. सर्वच थिएटरला लेव्हल्सची बोंब आहे. त्या देण्यासाठी कुणीही माणूस नसतो. बाहेरच्या थिएटरला गेले तर अभिमान वाटतो तसा येथे काम करताना अभिमान वाटायला पाहिजे. या दुरवस्थेमुळे अनेक बाहेरचे लोक येथे येण्यास नकार देतात. त्यामुळे मुलांना चांगल्या कलाकारांच्या कलाकृती पहाता येत नाहीत.
-सुमुखी कुलकर्णी-अथनी, नृत्यांगणा
कम्फर्ट झोन मिळत नाही
नाटक करताना कलाकाराला जो कम्फर्ट झोन आवश्यक असतो, तो नाशिकमधल्या कुठल्याही थिएटरला मिळत नाही. त्याचा परिणाम सादरीकरणावर होतो. परवाचेच उदाहरण द्यायचे झाल्यास परशुराम साईखेडकर नाट्यगृहात आमच्या नाटकाचा प्रयोग तब्बल दीड तास उशिराने सुरू झाला. ऐनवेळी साऊंड सुरूच होत नव्हता. त्याचप्रमाणे येथे टेक्निकल ज्ञान असलेला माणूस उपलब्ध नाही, तर तुम्ही थिएटर भाड्याने का देता? लाइटची अत्यंत दुरवस्था आहे. चार लाइट लावण्यासाठी चार तास लागत असतील, तर किती भयानक बाब आहे? येथे टॉयलेटची अत्यंत दुरवस्था आहे. त्यामुळे आरोग्याच्या समस्या उद्भवू शकतात.
-गीतांजली घोरपडे, अभिनेत्री
तांत्रिकदृष्या मागसलेले
नाशिक शहरातील सर्वच नाट्यगृहे तांत्रिकदृष्या अत्यंत मागसलेली आहेत. येथे सेटसाठी आवश्यक असणाऱ्या पुरेशा लेव्हल्स उपलब्ध नाहीत. लेव्हल्स उचलायला गेल्यास हातात फळ्या येतात, अशी अवस्था आहे. विंगा हालत नाहीत. महापालिकेकडे आमची प्रमुख मागणी आहे की, आम्हाला मोठी थिएटर नकोत. प्रायोगिक नाटक सादर करण्यासाठी अत्यंत कमी दरात २०० ते ४०० आसन क्षमता असलेली थिएटर प्रत्येक भागात तयार करुन दिली, तर चांगले होईल.
-अपूर्वा देशपांडे, अभिनेत्री
पालिकेला सोयरसुतक नाही
कालिदास कलामंदिराची ज्यावेळी रचना झाली त्यानंतर आधुनिकीकरण झाले नाही. नाटकांचे तंत्र बदलले. परंतु, कालिदास कलामंदिर आहे त्याच स्थितीत आहे. अनेकदा थिएटर भरत नाही. यासाठी दोन खुर्च्यांमधील गॅप वाढवावी. त्याचप्रमाणे बुकींग ऑफिसच्या शेजारी मोकळी जागा आहे. त्या ठिकाणी अॅम्फि थिएटर सुरू केले तर छोटे प्रयोग करणे सोयीचे होईल. सेट, लाइट, स्वच्छतागृहे याबाबत अनेकदा तक्रार अर्ज, विनंत्या करुन झाल्या. परंतु, महापालिकेला त्याचे काहीही सोयरेसुतक नाही.
-रवींद्र ढवळे, दिग्दर्शक
मेकअप रुममध्ये एसी असावा
काही वर्षांपूर्वी मेकअप रुमची जी अवस्था होती आजही ती तशीच आहे. मेकअपसाठी लाइट मिळत नाही. अनेक आरसे स्वच्छ नसतात. याच ठिकाणी टॉयलेट आहेत. त्याचा अत्यंत घाण वास येत असतो. याठिकाणी असलेले एसी बंद अवस्थेत आहेत. मेकअप करताना कलाकारांना घाम येतो. यासाठी मेकअप रुममध्ये एसी असणे गरजेचे आहे. त्याचप्रमाणे मेकअप रुममध्ये पिण्यासाठी पाणी उपलब्ध नाही. या गोष्टी अनेकदा बोलून झाल्या. परंतु, त्यात फरक पडत नाही.
-नारायण देशपांडे, मेकअपमन
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
